Biodizel Nedir? Motora Zararı Var Mıdır?

Biodizel Nedir?

Sizin de aklınıza sadece şehirlerarası yol kenarı benzinliklerinde eski tip dizel kamyonlara doldurulan ucuz yakıt mı geldi? Aslında biodizel bundan çok daha fazlası. Peki kim bu biodizel? Nereden geliyor? Neden üretildi? 

Basit olarak tanımlarsak biodizel, hayvansal ya da bitkisel atıklar eklenerek üretilen bir dizel yakıt. Bilimsel tanımı ise organik yağların baz ve alkolle karıştırılarak dizel yakıta çevrilmesi sonucu elde edilen ürün.

1900’lü yıllarda Rudolf Diesel, Dünya Fuarı’nda bir dizel motoru yer fıstığı yağıyla çalıştırmayı başarmış ve teknik olarak tarihin ilk biodizel yakıtını üretmiştir. Böylece sebze yağlarının yakıt olarak kullanılabileceği kanıtlanmıştır. Tabi o zamanlar petrolün daha ön planda olması sebebiyle Diesel’in çalışmaları pek duyulmamıştı. Ancak 1970’lerde yaşanan petrol krizleri sonrasında gözünü alternatif ürünlere çeviren Amerika, 1992 yılında ‘’biodizel’’ adını ilk defa kullanarak bu yakıtın üretimini yaptı.

Daha sonrasında dünya petrol piyasasının tekrar düzene girmesi, orta doğuda yaşanan savaşlar ve Amerika’nın petrol kaynaklarını kullanmaya başlaması ile ortadan kaybolan biodizel, 1990’lara geldiğimizde korkutucu seviyelere çıkan karbon salımı oranları ve artan hava kirliliği ile tekrar gün yüzüne çıkmaya başladı. 2000’li yıllara geltiğimizde ise biodizel artık sadece dizel yakıt ile karıştırılan bir katkı değildi. Artık biodizel tek başına bir yakıt haline gelmiş, hayvancılık sektöründe, demiryolu ve hatta havacılıkta bile kullanılmaya başlamıştır.

Biodizel Kullanmanın Motora Zararı Var Mıdır?
Çevre dostu ya da yeşil enerji türleri olarak adlandırılan enerji kaynakları geleceğin enerji kaynakları olarak ortaya çıkmaktadır. Günümüzde benzin ve dizel yakıtına alternatif yakıtlar etanol ve biodizeldir. Biodizel, motorin eşdeğeri bir bioyakıt olup motorinle harmanlanarak kullanılabileceği gibi saf halde motorin yerine de kullanılabilmektedir. Biodizel; kanola, aspir, ayçiçeği, soya, pamuk, palmiye vb. yağlı bitkilerden uygun kimyasal/biyokimyasal süreçler ile elde edilir. Biodizelin soğuk akış özellikleri dizel yakıtlarına oranla daha kötüdür ve soğuk havalarda ilk çalıştırma esnasında sorunlara neden olabilir. Bununda ötesinde, yüksek miktarda doymuş yağ asidi içeren biodizeller, kış aylarında yakıt filtresinin ve yakıt hattı borularının tıkanmasına sebep olabilir. Biodizelin diğer bir dezavantajı da oksitlenmeye karşı olan eğilimidir. Havayla temas eden biodizel, özellikle yüksek sıcaklıklarda hızla oksitlenmeye başlar. Ayrıca biodizelin yakıta önerilen oranlarda karıştırılmaması da motora zarar verebilir. Ülkemizdeki çoğu uygulamanın aksine biodizelin yakıt içerisindeki oranı %20 düzeylerinde tutulabilir.

Biodizelin üretimi esnasında gliserinin tam olarak ayrıştırılmaması da bazı olumsuzluklara sebep olur. Motorun yanma odasına püskürtülen gliserin; piston tepesinin değişik bölgelerine çökelme yaparak pistonların bölgesel erimesine, segman yuvaları arasında birikip yanarak segmanların yuvalarının küçülmesine, yanma sonucu oluşan gazlara karışarak karterdeki yağın jelleşmesine ve bozulmasına neden olmaktadır.
Biodizel kullanılan motorların performansı nasıldır? Karşım oranına bağlı olarak biodizelin enerji yoğunluğu dizele göre %8 daha az olabilmektedir. Normal dizel yakıtına göre B20 (%20 biodizel + %80 dizel karışımı) yakıtı kullanılan motorun gücü, torku ve yakıt ekonomisi arasındaki fark %1 ile %2 arasında olabilmektedir.